Son zamanlarda hiç bir bilimsel konu “Tanrı parçacığı” kadar geniş halk kitlelerinin dikkatini çekmeyi başaramamıştı. Herkesin fazlasıyla yakından ilgilendiği Tanrı parçacığı acaba bize bilim dünyasındaki adı “Higgs bozonu” şeklinde duyurulsadı yine bu kadar dikkat çekmeyi başarabilecek miydi?

Bunun cevabını bulabilmemiz için Higgs bozonu ya da sizinde sıkça duymuş olduğunuz Tanrı Parçacığının tam olarak ne olduğunu basitçe anlatmaya çalışayım.

Higgs bozonu ; 48 yıl önce Peter Higgs tarafından ; tüm evrene nüfus eden bir enerji alanı (higgs alanı) ve bu alanın en küçük birimi olan Higgs bozonu bilim dünyasına önerir.Bunu önermesinin  nedeni bazı parçacıkların büyük kütleye sahip iken bazıların küçük kütleye sahip olması bazıların ise hiç kütleye sahip olmaması durumunu anlayamamasıydı. Higgs’in önerdiği alanda ki Higgs bozonları atonaltı parçacıklarla etkileşime girerek bu temel parçacıklara kütle kazandırır.Kütlesi fazla olan parçacıklar en fazla etkileşime sahip olan parçacıklardır. Bilinen parçaların en hafifi elektron iken atomaltı dünyanın kütle kralı “üst-kuark”tır. Elektrondan yaklaşık 350000 bin kat daha ağırdır.Çünkü Higgs parçacıkları ile daha fazla etkileşime girmektedirler. Yani kısaca ; Higgs alanı , tektek ve sayısız Higgs bozonu ile atomaltı parçacıklara kütlelerini verir.Gerçekten Higgs alanı olmasaydı, bu parçacıkların hiçbirinin kütlesi olmazdı.İşte bu nedenle Higgs parçacıklarının varlığı %100 kanıtlanmasada evreni anlamamızda en önemli kayıp halkadır. 

Gelelim biz niye Higgs bozonunu bilim dünyasının onun ifade etme şekli ile değilde “Tanrı Parçacığı” olarak tanıdık. İşte tamda bunun sebebi oldukça medyatik. Evreni anlamamıza olanak sağlayan standart modeli popüler dilde anlatmayı hedefleyen ünlü bir fizikçi kitabı yazarken Peter Higgs’ın “Şu Tanrının belası parçacık da bulunamadı gitti.” sözünden esinlenerek kitabın adını “Tanrının Belası Parçacık” olarak koymak istemiş. Fakat editör “Bu kitap bu şekilde zor satar.” deyince “Tanrı Parçacığı” şeklinde yeniden düzeltilmiş. Popüler dilde ve özellikle medyada bu isim oldukça sevildiğinden ve yaygınlaştığından hepimiz Higgs Bozonunu , Tanrı Parçacığı olarak tanıdık ama  sonuç olarak bu temel parçacığı hangi isimle tanırsak tanıyalım; evrendeki madde tanımına yeni bir anlam kazandırdığı kesindir.

Ege YAMAN

Avcılar Kampüsü - Fizik Öğretmeni